S-400 ve F-35 Neden Birlikte Çalışamaz?

Fotoğraf: https://www.dailysabah.com/defense/2019/07/19/ankara-urges-washington-to-reverse-grave-mistake-in-suspending-turkeys-f-35-participation

Günümüzün radar sistemleri ve uçakları çok fazla bilgi paylaşmalıdır. Bu, onları üreten ülkeler aynı tarafta olmadığında ciddi bir sorun.

ABD askeri yetkilileri, art arda, Türkiye'nin Rusya’nın S-400 uçaksavar sistemini satın almasının F-35 savaş uçağını tehlikeye atabileceği konusunda uyardılar. Fakat bunun nasıl olduğu hakkında ayrıntılı bilgi vermediler.

Örneğin, Haziran ayında, ABD Avrupa Komutanlığına liderlik eden Orgeneral Wolters, şu açıklamayı yaptı: “Bir S-400 civarında bir F-35'i çalıştıramazsınız. Birbirleriyle konuşmayacaklar ve S-400, F-35’in yeteneklerini ortaya çıkarıp sömürecektir. F-35’in kabiliyetlerini radar perspektifinden, operasyonel perspektiften, Ruslarla paylaşmak istemediğimizi söyleyebilirim. Bu çok ama çok net.” Ancak, İsrail’in F-35’leri Suriye’deki Rus S-400’lerin yakınında faaliyet gösteriyor.

Londra City Üniversitesi Elektronik ve Radyo Sistemleri Profesörü David Stupples'e (radar ve elektronik harp uzmanları için önemli bir dernek olan Eski Kargalar Birliği yönetim kurulu üyesi) göre "S-400 radarları, F-35'i “tüm uçuş profillerinde gözlemleyebilecek, böylece gizli kabiliyetindeki zayıf noktaları tespit edebilecek”tir.

Stupples, tehlikenin sadece havadaki durumdan ibaret olmadığını da söyledi. Stupples, "S-400 satın alımıyla Türkiye'nin beş yıllık Rus teknik desteği alacağını; bu sayede Moskova’nın istihbarat ajanlarını bu bataryaların ve operatörlerin yanına koyma konusunda bol miktarda fırsatı olacağını" söyledi. Bunun S-400 satın alan Hindistan'da için de ortak bir problem olduğunu söyledi.

Arlington, Virginia'da kar amacı gütmeyen bir araştırma ve analiz kuruluşu olan CNA'da kıdemli bir araştırma bilimcisi olan Michael Kofman bu endişeye önem vermiyor: “F-35 ve S-400'ün birbirine yakın olmayacağını düşünmeliyiz. Bu nedenle, Rus teknisyenlerinin F-35'lerle birlikte aynı hava üssünde çalışacakları önerisi düşük olasılıklı bir olay."

Stupples ayrıca, Türkiye'nin S-400’ü NATO Hava Savunma Yer Sistemi veya NADGE’ye (bir grup radar ve diğer algılayıcılar, hedefleme sistemleri, iletişim bağlantıları, dost ve düşman tanıma sistemleri vs.) bağlamasından endişe duyuyor. Bu durumda, F-35'in yeteneklerine S-400 üzerinde çalışan kötü niyetli teknisyenlerin erişebileceğini belirtti.

Fotoğraf: https://www.reuters.com/article/us-turkey-security-usa/turkey-will-retaliate-if-u-s-imposes-sanctions-over-s-400s-minister-idUSKCN1UH0RW

Siber saldırı için olası başka bir yol, geniş veri paylaşımı gerektiren bir görev olan müttefik uçaklarını düşman uçaklardan ayırt etmeye yardımcı olan sistemlerdir. S-400 ve NADGE'nin entegrasyonu, Rus siber operatörlerinin, uçakları birbirine bağlayan bakım yazılımı (ALIS) aracılığıyla, Türkiye ve hatta diğer müttefiklerin F-35'lerine erişmesine imkan sağlayabilir. Stupples, “Buradaki risk önemli ve göz ardı edilemez” diyor.

Kofman, veri erişimin probleminin iki yönlü olduğunu söyledi. “Güvenlik sorunu ve teknolojiye erişim açısından bakılırsa, Rusya’nın bir NATO ülkesine S-400 satması da sorunlu” dedi. “Bir sebepten dolayı, Rusya’nın ABD’nin istihbarat bilgisinin kendi sistemlerinde olması durumu ile nasıl başa çıkacakları sorusunu sorulmuyor.” Bununla birlikte, ABD yetkilileri S-400 ve F-35'in aynı yerde bulunması konusunda büyük çekincelere sahip olsalar da, Rus hükümeti benzer bir endişeyi dile getirmedi.

Kofman, Rusların Türkiye'ye sattıkları S-400'ün, Rusların kullandıklarından biraz farklı, ihracat onaylı bir versiyon olduğunu belirtti. “Ruslar, teknolojiye erişim konusundaki bariz etkilerine rağmen, en iyi teknolojilerini NATO ülkelerine satma konusunda endişeleri yok. Bu gerçekten ilginç bir durum”.

Kaynak: https://www.defenseone.com/technology/2019/07/why-s-400-and-f-35-cant-get-along/158504/